KAMPINA I DAL VAN DE BEERZE
Noord-Brabant
löss | rivierklei | dekzand | ijzeroer
Steen recept I: rivierklei / löss + ijzeroer
Steen recept II: ijzeroer
In de laatste ijstijd is de bovenste deken van zand hiernaartoe geblazen. De wind heeft duizenden jaren de zandkorrels (fracties) gesorteerd naar grootte en afgezet. In het zuiden, nu Belgisch grondgebied, werd ook löss afgezet.
Toen de aarde wee opwarmde en regen het land verzadigde begonnen er beken vanuit het zuiden te stromen die de lössrijke bodem erodeerde en weer afzette in de beekdalen. Hierdoor ontstonden er een ideale omstandigheden voor chemische sedimentatie van ijzer.
De ijzeroerbanken ontstaan doordat ijzerrijk kwelwater oxideert zodra het in aanraking met zuurstof komt. Deze ondergrondse natuurlijke kringloop zorgde voor een harde bodem die invloed uitoefent op de flora en fauna aan het oppervlak.
Irma de Potter is boswachter bij Natuurmonumenten en Bas van Bergen is van Waterschap de Dommel.
"……Die hooilandjes worden gevoed door heel ijzerrijk kwel, en dat kwel komt vanuit de hoge beekdalflank en komt via de ondergrond weer naar de oppervlakte….."
In de 13e eeuw Ontstaan er boerengemeenschappen die langs de beekdalen gaan wonen. Het vee graast op de hoger gelegen zandgronden en het beekdal wordt gebruikt voor hooiland een beemd genoemd. Aan de oude perceelgrenzen op een kaart van 1900 na Chr. langs de Beerze is te zien hoe kleinschalig de landbouw tot begin van de 20e eeuw is gebleven. Vanaf 1950 verandert dit.
"……Op de armere zandgronden van Gelderland en Noord-Brabant bijvoorbeeld nam het aantal varkens- en pluimveehouderijen sterk toe. Hierbij werden veel dieren geconcentreerder gehuisvest en in een kortere tijd slachtrijp gemaakt. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een toenemende vermesting van bodem, lucht, grond- en oppervlaktewater….."
Landschap:
Het licht glooiende zandlandschap is dooraderd met beekjes uit het zuiden die uiteindelijk monden in de Maas in het noorden.
Cultuurlandschap:
Van hooilandjes langs de Beerze, tot veehouderijen met 600+ koeien.
Water:
Beekdal met ijzerrijk kwelwater.